Δίλημμα Κίνας: Νερό στις Πόλεις ή στις Καλλιέργειες;

Αγρότες στην επαρχία της Κίνας. Η αγροτική παραγωγή σχεδόν διπλασιάστηκε από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.

Η γεωργία όμως, και κυρίως η γεωργία που υποστηρίζει την παραγωγή τροφίμων στον “στεγνό” βορά, χρειάζεται νερό. Καθώς άλλα μέρη της οικονομίας έχουν ανθίσει, η λειψυδρία χτυπάει την πόρτα. Αυτό έχει δημιουργήσει ένα δίλημμα στο Κομουνιστικό Κόμμα της Κίνας: Πώς θα προστατέψει την παραγωγή τροφίμων, τα εισοδήματα των καλλιεργητών την ίδια ώρα που απελευθερώνει τεράστιες ποσότητες νερού στις ολοένα και πιο διψασμένες πόλεις και βιομηχανίες.

Παγκοσμίως, το 70% του φρέσκου νερού πηγαίνει στις γεωργικές καλλιέργειες. Μετά ακολουθούν οι βιομηχανίες και τα σπίτια (περίπου 20%) και η παραγωγή ενέργειας (10% και ανεβαίνει). Η γεωργία αποτελεί μήλο της έριδος καθώς το ποιος θα “πάρει” περισσότερο νερό σε σχέση με τον άλλον, αποτελεί αιτία διαμάχης, τόσο οικονομικής όσο και πολιτικής.

Αν αποφάσιζαν με καθαρά οικονομικούς όρους, το νερό θα έπρεπε να πάει στους πιο πολύτιμους χρήστες, δηλαδή εκτός γεωργίας. Αλλά το λόμπι των αγροτών έχει σκληρά “πολιτικά δόντια” και αποτελεί την μεγαλύτερη βάση ψηφοφόρων του κυβερνώντος ΚΚΚ. Αντιμέτωπη με αυτό το δίλημμα και συνειδητοποιώντας ότι οι επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες νερού δεν μπορούν να συνεχιστούν επ’ αορίστου εάν δεν υπάρξουν νέες πηγές νερού, η Κίνα έχει στρέψει το βλέμμα της στην σωστότερη διαχείριση της ζήτησης του νερού.

Έχει κάνει μεγάλες προόδους πάνω σε αυτό το θέμα. Παίρνοντας μεγαλύτερη σοδειά ανά σταγόνα νερού ήταν το κλειδί της επιτυχίας. Η γεωργική παραγωγή διπλασιάστηκε από τη δεκαετία του “90, η συνολική αρδευτική περιοχή αυξήθηκε κατά 30% και η απόδοση ανά καρπό αυξήθηκε κατά 10%. Την ίδια στιγμή, η γεωργία χρειάστηκε 20% λιγότερο νερό.

Η ξηρασία σε κάποιες περιοχές της Κίνας επηρεάζει άμεσα την αγροτική παραγωγή.

Παρ όλη την πρόοδο όμως, η χρήση νερού για τη γεωργία αποτελεί το 60% του συνόλου και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να εφαρμόσει αυστηρότερους όρους στην τιμολόγηση του νερού, κάτι που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους αγρότες και την παραγωγή τροφίμων, ειδικά σε μία χώρα που χτυπήθηκε από λιμό τη δεκαετία του ’50.

Το Κόμμα πειραματίστηκε με διάφορες μεθόδους για να δει τί δουλεύει. Δημιούργησαν μία “τράπεζα νερού“, που θα αγοράζει δικαιώματα νερού που δεν χρησιμοποιείται και θα τα μεταφέρει σε πιο “διψασμένες” περιοχές. Όπως αναφέρει ένας επίσημος: “Δεν μπορούμε να αλλάξουμε την τιμή που χρεώνουμε τους αγρότες, μπορούμε όμως να τους βοηθήσουμε να χρησιμοποιούν λιγότερο και να σιγουρευτούμε ότι το νερό μεταφέρεται σε αυτούς που πραγματικά το χρειάζονται“.

Σε άλλη περιοχή της βόρειας Κίνας χρησιμοποιούν μία τεχνολογία με αισθητήρες που ελέγχονται ασύρματα, η οποία διαχειρίζεται το νερό που χρησιμοποιείται στις καλλιέργειες με ακρίβεια. Ο σκοπός σε αυτή την τεχνολογία είναι να μετρούν και να ελέγχουν την ποσότητα του νερού που πραγματικά καταναλώνεται στα σπαρτά (μέσω της εξάτμισης και της διαπνοής), παρά να μετρούν την ποσότητα που χάνεται από τα υπόγεια ύδατα. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά επείγουσα, τα επίπεδα νερού σε κάποιες περιοχές μειώνονται κατά ένα μέτρο το χρόνο, απειλώντας την παραγωγή τροφίμων.

Όλα αυτά πρέπει να μας προβληματίσουν κι εμάς στην Ελλάδα. Πρέπει να αρχίσουμε από τώρα να προσέχουμε πόσο νερό καταναλώνουμε και να μετρούμε το “αποτύπωμα νερού” που ξοδεύουμε σε μία ημέρα. Το νερό είναι το πολυτιμότερο αγαθό του πλανήτη και πρέπει να το προφυλάξουμε.